Eain Met အိမ္မက္ ၃၁(ဘိုဘို)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/BoBo/Ah%20Kaung%20Sone%20Tay%20Myarr(Bo%20Bo)/04-Eain%20Met%2031.mp3

Pyaw Yin Pi Dar Bae ေပ်ာ္ရင္ၿပီးတာပဲ (he lay)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/Helay/Old%20Service/Pyaw_Yin_Pee_Tar_Pae.mp3

war Yin Tha Bar Yint ၀ါရင့္ သမၻာရင့္(he lay)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/Helay/Old%20Service/War_Yint_Da_Bar_Yint.mp3

Dan Yar Mae A Nar ဒဏ္ရာမဲ့ အနာ(he lay)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/Helay/Old%20Service/Dan_Yar_Mae_A_Nar.mp3

ေနညဳိရင္(လင္းနစ္)

download>>> 
http://www.onlinemelody.net/music/LinNith/Yin%20Phat%20Htay%20Ka%20Animat%20Haung/nay%20nyo%20yin%20-%20linnith.mp3

ဒီဇင္ဘာည(လင္းနစ္)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/LinNith/Yin%20Phat%20Htay%20Ka%20Animat%20Haung/december%20night%20-%20linnith.mp3

Nin Lein Lay Nga Chit Tae နင္လိမ္လည္း ငါခ်စ္တယ္(so tay)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/So%20Tay/Mee%20Eain%20Chin/08%20Nin%20Lein%20Lay%20Nga%20Chit%20Tae.mp3

Yet Set Mha Kyae Kway ရက္စက္မွေၾကကြဲ(sai sai)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/SaiSai/Date%20Date%20Kyal/07%20Yet%20Set%20Mha%20Kyae%20Kway.mp3

Yee Zar Sar ရည္းစားစာ(sai sai)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/SaiSai/Date%20Date%20Kyal/08%20Yee%20Zar%20Sar.mp3

Da Lu So Luu Shain Pi ဒီလိုဆို လူရွိန္ျပီ (sai sai)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/SaiSai/Date%20Date%20Kyal/09%20Da%20Lu%20So%20Luu%20Shain%20Pi.mp3

A Phar Yaung Lwan Khway အျပာေရာင္လမ္းခြဲ(sai sai)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/SaiSai/Date%20Date%20Kyal/10%20A%20Phar%20Yaung%20Lwan%20Khway.mp3

Wi Nyan Phat ဝိညဥ္ဖက္(sai sai)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/SaiSai/Date%20Date%20Kyal/04%20Wi%20Nyan%20Phat.mp3

A Lwan A Htar အလြမ္းအထာ(sai sai)

 download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/SaiSai/Date%20Date%20Kyal/02%20A%20Lwan%20A%20Htar.mp3

Date Date Kyal ဒိတ္ဒိတ္ၾကဲ (sai sai)

download>>>
http://www.onlinemelody.net/music/SaiSai/Date%20Date%20Kyal/01%20Date%20Date%20Kyal.mp3

Grand Theft Auto Vice City

download>>>

http://android.mob.org/game/grand_theft_auto_vice_city.html

UFO Hotseat

 

download>>>

http://android.mob.org/game/ufo_hotseat.html

Dot-Ranger - Full version

download>>>
http://down1.androidgamesroom.com/azyxdq/5/883392115113.apk

ma hnote sat chin buu(ye lay+eaint chit)

download>>>
http://songspk.co/mp3-dl.php?url=eJ9dfApzdhU

yin khone bat to tan chin(han htun)

download>>>
http://mcn5.music-clips.net/dym_down.php?id=dddb2548be6c8268616de70091325504

Pyaw Sa Yar Gyi 1 Myanmar MP3 Myanmar...

download>>>
http://songspk.co/mp3-dl.php?url=jyl_A2-u_dc

FIFA 12

 

download>>>

http://android.mob.org/download/a703.html

PES 2012 Pro Evolution Soccer

 

download>>>http://android.mob.org/download/a1603.html

Trial Xtreme 3

 

download>>>

http://android.mob.org/game/trial_xtreme_3.html

သူငယ္ခ်င္း

အေကာင္းအဆိုး အက်ိဳးအေျကာင္း
တိုင္ပင္ေဆြးေႏြး အားေပးတတ္တဲ႕
သူငယ္ခ်င္း

အားငယ္ေနခ်ိန္ ေဘးမွာေန၍
အျမဲႏွစ္သိမ္႕ မ်က္ရည္သုတ္ေပးတဲ႔
သူငယ္ခ်င္း
 
၀မ္းသာေနခ်ိန္
အေပ်ာ္မွ်ေပး အတူရယ္ေမာတဲ႔
သူငယ္ခ်င္း

အခုအခါေ၀းခဲ႔ျကေတာ႔
သတိရကာလြမ္းမိပါတယ္

မင္းကိုခ်စ္တယ္ သူငယ္ခ်င္းရယ္...။

ပဲ႔တင္သံ

ေကာင္းတဲ႔စကား
ႏွဳတ္မွပြားရင္
ေကာင္းတဲ႔အသံ
ကိုယ္႕ထံလာမယ္
အဲ႔ဒါပဲ႕တင္သံ

မေကာင္းစကား
ပြင္႔ဟသြားရင္
နာနာဆိုးဆိုး
မေကာင္းစကား
ကိုယ္႕ထံလာမယ္
အဲ႔ဒါပဲ႕တင္သံ

ေလာကအလယ္
လူထယ္ထယ္တို႔
ေကာင္းတာလုပ္ရင္
ေကာင္းက်ိဳးခံစား
သုခမ်ားမယ္
မေကာင္းအလုပ္
သူလုပ္လုပ္ရင္
ေလာကဆိုးက်ိဳး
ခံစားရမယ္
အဲ႔ဒါပဲ႕တင္သံ...။

Apo snow

download>>>
http://android.mob.org/game/apo_snow.html

Treasure hunters

download>>>

http://android.mob.org/game/ohotniki_za_sokrovischami.html

Plants vs Zombies.Android.apk

download>>>>
http://www.4shared.com/android/caPeFnne/Plants_vs_ZombiesAndroid.htm

ေတာင္းပန္တယ္(ေအာင္လ)

nout htet ma nyar par nae(wanted)

က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္ သမိုင္း

ေစတီေတာ္ တည္ထားပုံ

က်ိဳက္ထိုၿမိဳ႕နယ္ရွိ က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္သည္ အေရွ႕ရိုးမေတာင္တန္း အပါအဝင္ျဖစ္ေသာ ေပါင္းေလာင္းေတာင္ေပၚတြင္ တည္ရွိ၍ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ တန္ခိုးႀကီးေသာ ေစတီတစ္ဆူျဖစ္သည္။ က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီကို အစြဲျပဳ၍ ေစတီေတာ္တည္ရွိရာေတာင္ကို က်ိဳက္ထီးရိုးေတာင္ဟုေခၚၾကသည္။ က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီ တည္ရွိရာေတာင္ထြက္မွ ပင္လယ္ျပင္ေရအျမင့္ေပ ၃၆၀၀ ခန႔္ျမင့္သည္။ က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္ တည္ေနပုံမွာ အံ့အားသင့္ဖြယ္ေကာင္းလွသည္။ ႀကီးမား၍ မတ္ေစာက္ေသာ ေက်ာက္ေဆာင္တစ္ခု၏ အစြန္းတြင္ လုံးပတ္ေပ ၅၀ ခန႔္ရွိေသာ ဦးေခါင္းပုံသဏၭာန္ ေက်ာက္လုံးႀကီးတစ္ခုက ျပဳတ္လုတည္းကားတင္၍ ေနသည္။ ထိုေက်ာက္တုံးႀကီးေပၚတြင္မွ ဉာဏ္ေတာ္ ၁ ေပခန႔္ ျမင့္ေသာ ေစတီေတာ္ တည္ထားသည္။ ေစတီေတာ္ တည္ရွိရာ ေက်ာက္ေဆာင္ႏွင့္ ရင္ျပင္ေတာ္ကို ေခ်ာက္တစ္ခုျခားေနေသာေၾကာင့္ သံတံတားငယ္ျဖင့္ ဆက္သြယ္ထားရသည္။ ေစတီေတာ္တည္ထားရာ ေက်ာက္တုံးႀကီးသည္ လူတစ္ေယာက္ တြန္း႐ုံမၽွျဖင့္ လွုပ္ရွား၏။ ထိုေက်ာက္တုံးကို တြန္း၍ ေအာက္ခံေက်ာက္အၾကားသို႔ အပ္ခ်ည္ႀကိဳးကို သြင္းၿပီးလၽွင္ ဆြဲယူနိုင္သည္။ က်ိဳက္ထီးရိုးဘုရားသမိုင္းမွာ မူအမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲလ်က္ရွိသည္။ စစ္ကဲႀကီး ဦးေရႊေနာ္ ေရးသားေသာ မြန္ရာဇဝင္ႏွင့္ ေစတီေတာ္ သမိုင္းေပါင္းခ်ဳပ္အရ ေဖာ္ျပေပးပါမည္။

သမိုင္း

ျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၁၁ ခုႏွစ္ေဆာင္ဥတုတြင္ သုဝဏၰဘုမၼိသထုံျပည္သို႔ ႂကြခ်ီေတာ္မူခဲ့ရာ၊ သထုံဘုရင္ တိႆဓမၼ သီဟရာဇာမင္းႏွင့္ မွူးမတ္ျပည္သူအေပါင္းတို႔က စံေက်ာင္းေတာ္မ႑ပ္ႀကီးကို ေဆာက္လုပ္လွူဒါန္းၾကသည္။ ဘုရားသခင္သည္ ထိုမဂၤလာမ႑ပ္ေတာ္၌ ၇ ရက္တိုင္တိုင္ စံေနေတာ္မူစဥ္ မ်ားစြာေသာ ေဝေနယ်သတၱဝါတို႔အား တရားေတာ္ အၿမိဳက္ေဆး တိုက္ေကၽြးေတာ္မူသည္။ ထိုအခါ ဂစၧဂိရိ ေတာင္က တိႆကုမာရ ရေသ့၊ ဗႏၶဝဂိရိ ေတာင္က သီဟကုမာရ ရေသ့၊ ကုသိနာ႐ုံေတာင္က ရေသ့၊ ဒိုးကေမာ့ခတြံဂလိုင္းေတာင္က ဗုဒၶဏရေသ့၊ ဒိုးခလြန္ေတာင္က ရေသ့၊ မဲလံေတာင္က ရေသ့၊ ေပါင္း ရေသ့ ၆ပါးတို႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားအား ဖူးေျမာ္ကန္ေတာ့ၾကၿပီးေနာက္ ဓါတ္ေတာ္ ေမြေတာ္မ်ား ခ်ီးျမႇင့္မစရန္၊ ေလၽွာက္ထားေတာင္းပန္ၾကသျဖင့္ ရေသ့တစ္ပါလၽွင္ ဆံေတာ္တစ္ဆူစီ ေပးသနားေတာ္မူခဲ့ေလသည္။ ေနာက္ေန႔ရက္မ်ားမၾကာမီ မြတ္လအိေတာင္က ကပၸရေသ့၊ မြတ္လအပ္ေတာင္က နာဒရ ရေသ့၊ ဝါဂ႐ုနယ္ လမိုင္း ေကလာသေတာင္က ရေသ့၊ က်ိဳကၠမီေတာင္က ရေသ့၊ ေကာ့ယကၡဇုပ္သြတ္ ကၽြန္းက ဘီလူးညီေနာင္ ၂ေယာက္၊ ဒိုးယြန္းေတာင္က ရေသ့၊ ေဆာင္ခဲေတာင္က အလႅကပၸရေသ့၊ ေပါင္းပုဂၢိဳလ္ ၇ ဦးတို႔ အဖူးအေျမာ္ေရာက္ၾကသျဖင့္ အထက္အနည္းတူ ဆံေတာ္တစ္ဆူစီ ေပးသနားေတာ္မူခဲ့သည္။ တိႆဓမၼသီဟရာဇာမင္းအားလည္း ဆံေတာ္ ၂ဆူ ခ်ီးျမႇင့္ ေပးသနားေတာ္မူခဲ့ေလသည္။ ဒိုးကေမာ့ခလြံဂလိုင္းေတာင္က ဗုဒၶဉာဏရေသ့၊ ဒိုးခလြန္ေတာင္က ရေသ့ႏွင့္ ကုသိနာ႐ုံေတာင္က ရေသ့တို႔သည္ မိမိတို႔ရရွိထားေသာ ဆံေတာ္ဓာတ္မ်ားကို ဌာပနာျခင္းမျပဳၾကပဲ သိမ္းဆည္းထားၾကသည္။ ကာလအတန္ၾကာလတ္ေသာ္ ဒိုးခလြန္ရေသ့ႏွင့္ ကုသိနာ႐ုံရေသ့တို႔မွာ အိုမင္းမစြမ္းရွိၾကသည့္အျပင္ အာနေရာဂါစြဲကပ္လာသည္ႏွင့္ မကြယ္လြန္မီ မိမိတို႔ရရွိထားေသာ ဆံေတာ္မ်ားကို ဗုဒၶါဏရေသ့အား ေပးအပ္ခဲ့ေလသည္။ ဗုဒၶါဏရေသ့သည္ ဆံေတာ္ဓာတ္ ၃ဆူကို မေပ်ာက္မပ်က္ရေအာင္ မိမိ၏ ဆံက်စ္အတြင္း၌ စည္းေႏွာင္ထားေလ၏။ ေနာင္ႏွစ္ကာလ အတန္ၾကာလတ္ေသာ္ အနာေရာဂါႏွိပ္စက္သျဖင့္ ရေသ့ႀကီးသည္ အကယ္၍ မိမိကြယ္လြန္သြားခဲ့ေသာ္ ဆံေတာ္ဓာတ္ ၃ဆူကို မည္သို႔ မည္ပုံထားခဲ့ရမည္နည္းဟု ေတြးေတာပူပန္ျခင္း ျဖစ္မိေလသည္။ ထိုအခါ သိၾကားမင္းသည္ လူ႔ျပည္ဆင္း၍ ရေသ့ႀကီး၏ ဆႏၵအတိုင္း ရေသ့ႀကီးဦးေခါင္းႏွင့္ တူေသာ ေက်ာက္တုံးကို ရွာေဖြကာ ေက်ာက္တုံးထဲကို သန္လ်က္ႏွင့္ ထြင္း၍ ဆံေတာ္တစ္ဆူကို ဌာပနာခဲ့ေလသည္။ ထိုသို႔ ေက်ာက္တုံးေပၚတြင္ တည္ထားခဲ့ေသာ ေစတီေတာ္ကို မြန္ဘာသာျဖင့္ က်ိဳက္အိသိရိုး၊ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ရေသ့ရြက္ေသာ ဘုရားဟုေခၚ၏။ ေနာင္ကာလၾကာလတ္ေသာ္ က်ိဳက္အိသိရိုးမွ က်ိဳက္ထီးရိုးဟု စကားေရြ႕ေလ်ာလာေလသည္။ က်န္ဆံေတာ္ ၂ဆူကိုလည္း သိၾကားမင္းက ဒိုးခလြန္ေတာင္ႏွင့္ ကုသိနာ႐ုံေတာင္မ်ားတြင္ အသီးသီးဌာပနာေပးခဲ့ေၾကာင္းကို သမိုင္းမ်ားတြင္ ဆိုသည္။ ထိုေစတီေတာ္မ်ားမွာ ေကလာသႏွင့္ ကုသိနာ႐ုံဟု ထင္ရွားသည္။

ယေန႔ေခတ္အျမင္

က်ိဳက္ထီးရို ရင္ျပင္ေတာ္မွ ျမင္ရေသာ ရွုေမၽွာ္ခင္းမွာ အလြန္သာယာသည္။ အေနာက္ဘက္သို႔ ေမၽွာ္ၾကည့္လၽွင္ စစ္ေတာင္းျမစ္ကို ေက်ာ္လြန္၍ ပဲခူးေရႊေမာ္ေဓာ ေစတီေတာ္ကို ဖူးျမင္နိုင္သည္။ က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္သို႔ တက္ရန္ လမ္း ၂သြယ္ ရွိသည္။ တစ္သြယ္မွာ စစ္ေတာင္းရြာမွ တက္ရေသာ လမ္းျဖစ္၍ က်န္တစ္သြယ္မွာ က်ိဳက္ထိုၿမိဳ႕မွ ေမာ္ေတာ္ကားျဖင့္ ၉မိုင္ခန႔္ ေဝးေသာ ကင္မြန္းစခန္းမွ တက္ရေသာ လမ္းျဖစ္သည္။ ဒုတိယလမ္းမွာ ယေန႔ေခတ္ ဘုရားဖူးမ်ား အသုံးျပဳေသာ လမ္းျဖစ္သည္။ ကင္မြန္းစခန္းမွ က်ိဳက္ထီးရိုးရင္ျပင္ေတာ္အထိ ၇ မိုင္ခြဲခန႔္ရွိ၍ စခန္းေပါင္း၂၇ စခန္းကို ျဖတ္ေက်ာ္သြားရသည္။ ယခုအခါ က်ိဳက္ထိုၿမိဳ႕နယ္သို႔ လာေရာက္ရန္မွာ ရထားလမ္း၊ ကားလမ္းမ်ားရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္ကတစ္ေၾကာင္း၊ ေတာင္တက္ရန္အတြက္ ေစာင့္ဆိုင္းရန္မလိုျခင္းကတစ္ေၾကာင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ လူပရိတ္သတ္မွာ ယခင္ထက္ပင္ စည္ကားေလသည္။
၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္ ျမင္ကြင္း
၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွ ရိုက္ကူးထားေသာ က်ိဳက္ထီးရိုးဆံေတာ္ရွင္ ေစတီေတာ္ျမတ္ ေစတီေတာ္အား ညအခ်ိန္ ဖူးေျမႇာ္ရပုံ-၂၀၀၇ ခုႏွစ္
နံနက္ပိုင္းခ်ိန္ က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္ႏွင့္ ေတာင္ေပၚျမင္ကြင္း
ရိုးအီမသြားနိုင္ဘဲ ညေနေစာင္းခ်ိန္ က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္ျမင္ကြင္း
ညပိုင္းျမင္ကြင္းက တစ္မ်ိဳးတစ္ဖုံလွေနပုံ

က်ိဳက္ထီးရိုးဘုရားပြဲေတာ္ကို ႏွစ္စဥ္ တပို႔တြဲလမွ တန္ခူးလအထိျဖစ္သည္။ ပြဲေတာ္အခ်ိန္၌ ျမန္မာနိုင္ငံအရပ္ရပ္မွ ေထာင္ေသာင္းမကေသာ ဘုရားဖူးမ်ား လာေရာက္ၾကသည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္ နိုင္ငံတစ္ကာမွ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္မ်ားပါ လာေရာက္ၾကသျဖင့္ ယခင္ကထက္ မ်ားစြာစည္ကားေလသည္။ ဘုရားသို တက္ရာလမ္းတစ္ေလ်ာက္တြင္ ဘုရားဖူးမ်ားနားေန တည္းခိုရန္အတြက္ ေရေျမာင္ေလး၊ ေရႊရင္ဆို႔၊ ကင္ႁပြမ္းပင္၊ ေရေျမာင္ႀကီး၊ ဘိုးျပန္ေတာင္၊ စိုင္တစ္ေမာ့အစရွိေသာ စခန္းမ်ား၌ ေစ်းဆိုင္ကႏၷားမ်ား ရွိေလသည္။ ကင္မြန္းစခန္း၌ ဘိုးဘိုးႀကီးနတ္ႏွင့္ ဟုံးနတ္စင္မ်ားရွိ၍ လမ္းခရီးတြင္ ေမၽွာ္ေတာ္ေယာင္ေစတီ၊ လြမ္းေစတီ၊ ေက်ာက္သမၺာန္ စေသာ ေစတီငယ္မ်ားႏွင့္ ေရႊနန္းက်င္နတ္၊ ပန္းတင္နတ္ စေသာ နတ္ကြန္းမ်ားကို ေတြ႕နိုင္ေပသည္။ ဘုရားဖူးမ်ားသည္ ေနေနနားနား တက္ေရာက္ေလ့ရွိသည္။ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္သူမ်ားႏွင့္ အိုမင္းမစြမ္းသူမ်ားတို႔သည္ အထမ္းပုခက္မ်ားစီး၍ တက္ေလ့ရွိသည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္မူ ေတာင္တက္ကားမ်ားျဖင့္ ေန႔ခ်င္းျပန္ သြားေရာက္ဖူးေမၽွာ္နိုင္ၾကေပၿပီးျဖစ္သည္။ ဘုရားဖူးမ်ားသည္ က်ိဳက္ထီးရိုးဘုရားမွ တစ္ဆင့္ မုဆိုးဘုရား၊ ဖားဘုရား၊ ငါးဘုရား၊ နဂါးဘုရားမ်ားကို ျဖတ္၍ ၄ မိုင္ခန႔္ေဝးေသာ ေက်ာက္ထပ္ႀကီးဘုရားသို႔လည္း သြားေရာက္ဖူးေျမႇာ္ ဆုေတာင္ေလ့ရွိၾကသည္။ က်ိဳက္ထီးရိုးဘုရား ရင္ျပင္ေတာ္ေပၚရွိ ဘိုးဘိုးႀကီး နတ္႐ုပ္ႏွင့္ က်ိဳက္ထီးရိုးဘုရား ေျမာက္ဘက္ရွိ က်ီးကန္းပါးစပ္ေခၚ ေက်ာက္ဂူေနရာတို႔မွာ ဘုရားဖူးမ်ား ဆုေတာင္း အဓိဌာန္ျပဳ၍ အေမႊးနံ့သာ ပက္ျဖန္းျခင္း၊ ပိုက္ဆံပစ္ထည့္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေသာ ေနရာျဖစ္သည္။


ျကိုတင္ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္-
(ကၽႊန္ေတာ္ေရးတင္ထားေသာအခ်ိဳ႕အေျကာင္းအရာမ်ားသည္ကိုယ္တိုင္ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာဂ်ာနယ္၊စာေစာင္မ်ား၊facebook စာမ်က္ႏွာမ်ားမွဗဟုသုတရစရာမ်ားကို အျခားသူမ်ားအားသိေစလိုေသာ စိတ္ျဖင့္ျပန္လည္မွ်ေ၀ျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

မဟာျမတ္မုနိ ရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္ႀကီး(မႏၲေလး) သမိုင္း

မဟာမုနိ ရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ မႏၲေလးၿမိဳ႕၏ အထင္ကရ ေနရာ တစ္ခု ျဖစ္သည္။ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားက ရင္ေငြ႕ေတာ္ (၇)ႀကိမ္ ေပးခဲ့သျဖင့္ သက္ေတာ္ ရွိ္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဘိုးေတာ္ဘုရား(ဗဒံုမင္း)လက္ထက္ ၁၇၈၄ ခုႏွစ္တြင္ အိမ္ေရွ႕မင္းသား ဦးေပၚကရခိုင္ မွပင့္ေဆာင္ခဲ့သည္။

သမိုင္း

မူလ ရခိုင္မင္းဆက္၏ အဦးပိုင္း စႏၵာသူရိယမင္းလက္ထက္တြင္ ျမတ္ဗုဒၶသည္ ရခိုင္သို႔ ၾကြခ်ီလာကာ တရားေရေအးတိုက္ေၾကြးေလသည္။ မဇၨ်ိမသို႔ မျပန္မွီ မင္းႏွင့္ ျပည္သူတို႔၏ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ ကိုယ္စားေတာ္ကိုးကြယ္ရန္အတြက္ ရုပ္ပြားေတာ္တစ္ဆူသြန္းလုပ္ရန္ သေဘာတူေလသည္။ သို႔ျဖင့္ မဟာမုနိအပါအ၀င္ ရုပ္ပြားေတာ္ေလးဆူကို သြန္းလုပ္ေသာ္လည္း က်န္သံုးဆူမွာ ျပည့္စံုျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ (ဇလြန္ျပည္ေတာ္ျပန္ လည္းအပါအ၀င္ျဖစ္) မဟာမုနိရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္ႀကီးကို ဗုဒၶဘုရားကိုယ္တိုင္ လက္ဖ၀ါးေတာ္ျဖင့္ ရင္ေငြ႕ေတာ္(၇)ႀကိမ္ေပးခဲ့သည့္အတြက္ သက္ေတာ္ရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကေလသည္။

အျငင္းပြားဖြယ္မွာ ျမတ္ဗုဒၶသည္ မဇၨ်ိမေဒသမွ လြဲလွ်င္ က်န္ေနရာမ်ားသို႔ ၾကြခ်ီျခင္းမရွိဟူေသာ သမိုင္းဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈ ႏွင့္ ရုပ္ပြားေတာ္၊ဆင္းတုေတာ္ ထုလုပ္ကိုးကြယ္ျခင္းမွာ အာေသာကမင္းႀကီး လက္ထက္လြန္သည္အထိ အိႏိၵယတြင္ပင္ ထြန္းကားျခင္းမရွိေသးျခင္းတို႔ေၾကာင့္ မဟာမုနိ ရုပ္ရွင္ေတာ္ျမတ္ႀကီး၏ သမိုင္းႏွင့္ သက္တမ္းမွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္ဟု သတ္မွတ္ၾကသည္။


ျကိုတင္ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္-
(ကၽႊန္ေတာ္ေရးတင္ထားေသာအခ်ိဳ႕အေျကာင္းအရာမ်ားသည္ကိုယ္တိုင္ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာဂ်ာနယ္၊စာေစာင္မ်ား၊facebook စာမ်က္ႏွာမ်ားမွဗဟုသုတရစရာမ်ားကို အျခားသူမ်ားအားသိေစလိုေသာ စိတ္ျဖင့္ျပန္လည္မွ်ေ၀ျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

ေရႊစည္းခံုေစတီေတာ္ သမိုင္း

ေရႊစည္းခံုေစတီေတာ္

တည္ေနရာ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕၊ ဧရာဝတီျမစ္ ကမ္းနဖူး
ဉာဏ္ေတာ္ ေပ (၁၆၀)
ေက်ာ္ၾကားမႈ ပုဂံမင္းႏွစ္ပါး တည္ခဲ့ၿပီး၊ သိမွတ္ဖြယ္ရာ၊ အ့ံဘြယ္မ်ားေၾကာင့္

ေရႊစည္းခံုေစတီေတာ္သည္ ေညာင္ဦးၿမိဳ႕မွ အေနာက္ေတာင္ ယြန္းယြန္း၊ မိုင္၀က္ခန္႔ ဧရာဝတီျမစ္ကမ္းနဖူးရွိ ေပ(၇၅၀)ေက်ာ္ခန္႔ ရွည္လ်ားက်ယ္၀န္းေသာ မဟာရံတံတိုင္းႀကီးႏွင့္ ဉာဏ္ေတာ္ေပ (၁၆၀)၊ ဖိနပ္ေတာ္အက်ယ္ေပ (၁၆၀)ပမာဏရွိကာ ေရႊေရာင္၀င္းလ်က္ တင့္တယ္ၾကည္ညိဳဖြယ္ တည္ရွိေလသည္။

သမိုင္း

ပုဂံျပည့္ရွင္ သီရိအႏုရုဒၶ ေဒ၀ ေခၚ အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္တြင္ သီဟုိဠ္ကၽြန္း၏ဘုရင္ ပထမ၀ိဇယဗာဟု မင္းၾကီး၏ အကူအညီေတာင္းျခင္းေၾကာင့္ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား၊ ပိဋကတ္သုံးပုံ က်မ္းစာမ်ားႏွင့္ ဆင္ျဖဴေတာ္တစ္စီးတုိ႔ကုိ အကူအညီေပးခဲ့သည္။ ပထမ ၀ိဇယဗာဟုမင္းကလည္း အေနာ္ရထာမင္း၏ ေက်းဇူးကုိတုံ႔ျပန္ေသာ္အားျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရား၏ စြယ္ေတာ္ပြားကုိ အေနာ္ရထာမင္းထံ ဓမၼလက္ေဆာင္ျပန္လည္ ေပးပုိ႔ခဲ့သည္။ အေနာ္ရထာမင္းၾကီး သည္ စြယ္ေတာ္ျမတ္ကုိ နန္းေတာ္ေရွ ႔ ရတနာျပႆာဒ္တြင္ ကိန္း၀ပ္ေစျပီး ပူေဇာ္ ၀တ္ျပဳခဲ့သည္။ ထုိအခါ မင္းဆရာျဖစ္ေသာ္ ရွင္အရဟံမေထရ္က သတၱ၀ါအားလုံး ကုိးကြယ္ႏုိင္ေစရန္ ေစတီတည္ပါဟု မင္းၾကီးအား အၾကံဥာဏ္ေပးခဲ့သည္။ အေနာ္ရထာမင္းလည္း ရွင္အရဟံမေထရ္၏ အၾကံဥာဏ္မွာ အလြန္ ေလွာ္ကန္ သင့္ျမတ္သည့္အတြက္ ေစတီတည္၍ တည္ထားကုိးကြယ္ရန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ သည္။ မင္းၾကီးသည္ စြယ္ေတာ္ ကိန္း၀ပ္လုိေသာအရပ္တြင္ ဆင္ျဖဴေတာ္ ရပ္ေစသတည္း ဟု အဓိဌာန္၍ ဆင္ျဖဴေတာ္၏ကုိေပၚတြင္ စြယ္ေတာ္ၾကဳတ္တင္၍ လႊတ္လုိက္ေလသည္။ ဆင္ျဖဴေတာ္သည္ ပုဂံ၏ အေရွ ႔ေျမာက္အရပ္ (ေဇယ်ဘံုဟု ေခၚတြင္ေသာ ေအာင္ေျမအရပ္၌) သဲစည္းခုံတြင္ ၀ပ္ေလသည္။ ဆင္ျဖဴေတာ္ ၀ပ္ရာ သဲစည္းခုံတြင္ စြယ္ေတာ္ ျမတ္ကုိ ဌာပနာထားျပီ ေစတီတည္ေတာ္မူသည္။ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၄၂၁-ခု၊ တပို႔တြဲလဆန္း(၁၀)ရက္၊ ၾကာသပေတးေန႔တြင္ စတင္တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး တရုပ္ျပည္မွ ရေသာ ျမဆင္းတုတစ္ဆူ ႏွင့္ သေရေခတၱရာျပည္ရွိ ဒြတၱေပါင္မင္းၾကီး တည္ထားကုိးကြယ္ခဲ့ေသာ နဖူးသင္းက်စ္ေတာ္ တစ္ဆူကုိလည္း ဌာပနာထားသည္။ ဘုရားတည္ေနတုန္း ပစၥယာ ၃ ဆင့္အေရာက္ တြင္ပင္ အေနာ္ရထားမင္း နတ္ရြာစံ(ေသဆုံး) ခဲ့သည္။ အေနာ္ရထာမင္း နတ္ရြာစံျပီးေနာက္ က်န္စစ္သားမင္းက ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၄၅၁-ခု၊ တန္ေဆာင္မုန္းလဆန္း(၁၃)ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ဆက္လက္တည္ေဆာက္ခဲ့ရာ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၄၅၂-ခု၊ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ေစတီေတာ္ႀကီး တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ႏွစ္မွ ၿပီးစီးသည့္ႏွစ္အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၃၁-ႏွစ္ၾကာ၏။

ေစတီတည္ထားပုံ

ေရႊစည္းခုံေစတီေတာ္ၾကီးသည္ မူလက ေက်ာက္ခ်ပ္မ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ယေန႔အခါ ေရႊအထပ္ထပ္ခ်ေသာေၾကာင့္ မူလေက်ာက္ျပားမ်ား ေပ်ာက္ေနျပီး ေရႊေတာင္ၾကီးသဖြယ္ျဖစ္ေနသည္။ ပစၥယာအဆင့္ ၃ ဆင့္ရွိသည္ သုံးဆင့္အေပၚမွ ရွစ္ေထာင့္ၾကာ၀န္း၊ ေၾကး၀ုိင္း၊ ၾကာေမွာက္ၾကာလွန္ႏွင့္ ခါးပတ္ရွိသည္။ ယင္းအထက္တြင္ ေခါင္းေလာင္းပုံ၊ ေခါင္းေလာင္းပုံ၏ အထက္ တြင္ သပိတ္ေမွာက္ႏွင့္ ေဖာင္းရစ္ရွိသည္။ ေဖာင္းရစ္အထက္ ၾကာစိတ္၊ ၾကာေမွာက္၊ ၾကာပ်ံႏွင့္ ထီးေတာ္ ရွိသည္။ ပစၥယာ အဆင့္မွ ထီးေတာ္အထိ ေပ ၁၅၀ ျမင့္သည္။ ပစၥယာအဆင့္ဆင့္ တြင္ ငါးရာ့ ငါးဆယ္ဇာတ္ေတာ္ ရုပ္ၾကြ အုပ္ခ်ဳပ္မ်ားရွိသည္။ ညာဖက္တြင္ ေဖၚျပထားေသာပုံေတာ္သည္ ရႊံကုိမီးဖုတ္ျပီး ျပဳလုပ္ ထားသည့္ ပုံေတာ္ျဖစ္သည္။

ရင္ျပင္ေတာ္

ေစတီ၏ေလးဘက္ေလးတန္၌ အုတ္ဂႏၶကုဋီေလးေဆာင္ရွိသည္။ ယင္းဂႏၶကုဋီတုိက္မ်ား အတြင္း၌ အလြန္လက္ရာေျမာက္ေသာ မတ္ရပ္ေၾကးဆင္းတု တစ္ဆူစီ ရွိသည္။ ဥာဏ္ေတာ္ ၁၂ ေပျမင့္သည့္ ပုဂံေခတ္လက္ရာျဖစ္သည္။ မူလက ဂႏၶကုဋီတုိက္တံခါး မ်ားရွိေသာ္လည္း ယခုအခါ ၁ ခုသာ က်န္ေတာ့သည္။ ရင္ျပင္ေတာ္ အေနာက္ဘက္ ပုိင္းတြင္ နတ္ရုပ္တု၊ ဘုိးေတာ္ရုပ္တု၊ သိၾကားရုပ္တုစသည္မ်ားလည္း သူ႔အေဆာင္ႏွင့္ သူရွိသည္။ ရင္ျပင္ေတာ္အေရွ ႔ေျမာက္ေထာင့္တြင္ ေက်ာက္စာရုံရွိသည္။ ေက်ာက္စာရုံ ထဲတြင္ ေခတ္အဆက္ဆက္မွ ေရးထုိးထားခဲ့သည့္ ေက်ာက္စာမ်ားထဲမွ ေက်ာက္စာ ၆ ခ်ပ္ကုိ သိမ္းဆည္းထားသည္။ က်န္းစစ္သားမင္းၾကီး၏ ေက်ာက္စာတုိင္ၾကီး ၂ တုိင္သည္ အေရွ ႔ဘက္မုခ္ တြင္ရွိသည္။ ေရွးမြန္ဘာသာျဖင့္ ေရးထုိးထားသည္။

သိမွတ္ဖြယ္ရာ

ေရႊစည္းခံုေစေတီေအာက္ေျခတြင္ ပစၥယံသံုးဆင့္ရွိၿပီး ပစၥယံသံုးဆင့္အထက္တြင္ ရွစ္ေထာင့္ၾကာ၀န္း က်ည္း၀န္း၊ ေခါင္းေလာင္းပံု၊ ရင္စည္း၊ သပိတ္ေမွာက္၊ ေဖာင္းရစ္ အဆင့္ဆင့္၊ ၾကာေမွာက္၊ ရြဲ၊ ၾကာလန္၊ ပဥၥေလာဟာခ်ရားသီး၊ ထီးအဆင့္ဆင့္ျဖင့္ တည္ေဆာက္ ထားသည္။

ေရႊစည္းခံုေစတီေတာ္၏ ပစၥယံအဆင့္ဆင့္တြင္ စဥ့္စိမ္းသိတ္ အုတ္ခ်ပ္မ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ (၅၅၀)ဇာတ္မ်ားကုိ ဇာတ္အမည္၊ နံပါတ္မ်ားႏွင့္ တကြ ေတြ႕ရသည္။ ေရႊစည္းခံုေစတီ၏ မ်က္ႏွာေလးဖက္တြင္ ေၾကးဂူတုိက္ ေလးတိုက္ရွိၿပီး ထုိတုိက္မ်ားထဲတြင္ (၃.၉၀)မီတာ (၁.၂၈)ေပခန္႔ အျမင့္ရွိ ရပ္ေတာ္မူဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္ ေၾကးဆင္းတု (အဘယမုျဒာႏွင့္ ၀ရဒမုျဒာ) မ်ားရွိသည္။ ပုဂံေခတ္ ေၾကးသြန္း ေၾကးခတ္နည္း (ပန္းတည္းပညာ)ကုိ ေလ့လာႏိုင္သည္။

ေရႊစည္းခံုေစတီေတာ္၏ အေရွ႕ဘက္မုခ္တြင္ ေရွးမြန္ဘာသာျဖင့္ ေရးထုိးထားသည့္ က်န္စစ္သားမင္း ေအဒီ (၁၀၈၄-၁၁၁၃) ၏ နန္းတက္အမိန္႔ေတာ္ ျပန္တမ္းေက်ာက္စာတုိင္ ႏွစ္တုိင္ရွိသည္။ ထုိေက်ာက္စာတြင္ က်န္စစ္သားမင္းသည္ ဘုရားလက္ထက္၌ ဗိႆႏုိးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေနာင္အခါ အရိမဒၵပူရျပည္တြင္ တရားေစာင့္ေသာ မင္းျဖစ္လာမည္ဟု ဘုရားက ဗ်ာဒိတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ တုိင္းသူျပည္သားတုိ႔ကုိ ၾကင္နာစြာ အုပ္ခ်ဳပ္မည့္ အေၾကာင္း ေရးထုိးထားသည္။

ဟံသာ၀တီ ဘုရင့္ေနာင္ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ ေအဒီ(၁၅၅၀-၁၅၈၁) သည္ ေရႊစည္းခံုေစတီကုိ ေရႊသကၤန္းကပ္လွဴခဲ့ၿပီး ထုိအေၾကာင္းကုိ (၂၃)ေမ၊ (၁၅၅၇) ကလွဴခဲ့သည့္ (၂၁၀၀)ပိႆာ၊ (၃.၁၈)တန္ရွိ ကုသုိလ္ေတာ္ ေခါင္းေလာင္းစာတြင္ ေဖာျ္ပခဲ့သည္။

ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ဆင္ျဖဴရွင္မင္း ေအဒီ (၁၇၆၃-၁၇၇၆) သည္ (၃၀)ေမ၊ (၁၇၆၈) တြင္ ေရႊစည္းခံုေစတီကုိ ထီးေတာ္တင္ၿပီး ၄င္း၏အလွဴဒါနကုိ ေရးထုိးထားသည့္ ေမာ္ကြန္း ေက်ာက္စာရွိသည္။

ေရႊစည္းခံု ေစတီရင္ျပင္ရွိ အုတ္ဇရပ္အတြင္းရွိ ပုဂံေခတ္က ထုလုပ္ခဲ့သည့္ ဗုဒၶေျခေတာ္ရာ၊ သစ္သားပန္းပု သိၾကား႐ုပ္ႏွင့္ သစ္သားပန္းပု တံခါးရြက္တုိ႔ကုိ ေလ့လာႏိုင္သည္။

ေရႊစည္းခံုေစတီ ပႏၷက္႐ုိက္ရာ၌ အေျချပဳသည့္ ပႏၷက္သဲဂူ၊ အုတ္ဇလားဂူ တုိ႔လည္းရွိသည္။

အံ့ဘြယ္ကိုးပါး

ေရႊစည္းခံုေစတီသည္ အတြင္းအံ့ကုိးပါး၊ အျပင္အံ့ကုိးပါး ႏွင့္ျပည့္စံုသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။
[ျပင္ဆင္ရန္] အတြင္းအံ့ကုိးပါး

1. ထီးေတာ္အလြန္ၾကီးေသာ္လည္း သံၾကိဳးမဆုိင္းရျခင္း၊
2. ေစတီ၏အရိပ္သည္ တံတုိင္းအျပင္သုိ႔ မေရာက္ျခင္း။
3. ေစတီ၏ထိပ္မွ ေရႊစကၠဴပစ္ခ်လွ်င္ အျပင္သုိ႔မေရာက္ျခင္း။
4. ေစတီ၏ မဟာရံတံတုိင္းအတြင္း လူမည္မွ်မ်ားမ်ား ျပည့္က်ပ္မေနျခင္း။
5. တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ပြဲေတာ္တြင္ ပထမသပိတ္ေတာ္၌ မည္သူမွ် ဆြမ္းဦးမတင္ႏုိင္ျခင္း။
6. အေ၀းကၾကည့္လွ်င္ကုန္း၊ အတြင္းမွၾကည့္လွ်င္ က်င္းသဖြယ္ထင္ရျခင္း။
7. ေစတီ၏တစ္ဖက္မွ တီးေသာစည္သံကုိ အျခားတစ္ဖက္မွ မၾကားရျခင္း။
8. မုိးသည္းထန္စြာရြာေသာ္လည္း ေစတီရင္ျပင္၌ ေရမတင္ျခင္း။
9. ေစတီေတာ္ အေရွ ႔ေတာင္ေထာင့္ရွိ ခေရပင္သည္ ၁၂ ရာသီ ပြင့္ျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။

* ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ေရွးမွယေန႔တုိင္ အစဥ္အဆက္ မွတ္ခဲ့ၾကသည္မွာ - တန္ခုိးမွာ ေရႊစည္းခုံ၊ အႏုမွာ အာနႏၵာ၊ ထုမွာ ဓမၼရံ၊ အျမင့္မွာ သေဗၺညဳ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

အျပင္အံ့ဘြယ္ကုိးပါး

1. ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းစပ္ေရစီးအတြင္း စြယ္ေတာ္တင္လာသည့္ ဆင္ျဖဴေတာ္၀ပ္သည့္ေနရာ ေသာင္ျဖစ္လာျခင္း။
2. ထုိသဲေသာင္တို႔သည္ ေက်ာက္ျဖစ္လာျခင္း။
3. ဧရာ၀တီျမစ္ေရသည္ ေစတီေတာ္ကုိ ဦးခုိက္ရစ္၀ဲစီးဆင္းျခင္း။
4. မဟာရံတံတုိင္းသည္ ရွစ္ပယ္ (၁၄.၁၆)ဧက က်ယ္၀န္းျခင္း။
5. ေစတီတည္ရာတြင္ တုရင္းေတာင္မွ ေက်ာက္မ်ားကုိ ပုဂံျပည္သူတုိ႔ လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ျခင္း။
6. ေက်ာက္သယ္ယူသူမ်ား အရိပ္ရရန္ မန္က်ည္းပင္မ်ား ခ်က္ျခင္းေပါက္ျခင္း။
7. ေက်ာက္သယ္အၿပီး မန္က်ည္းပင္မ်ား ေပ်ာက္ျခင္း။
8. ေရႊစည္းခံုေစတီ အေရွ႕မ်က္ႏွာစာ ေလွကားအနီးရွိ ေရမွန္အတြင္း၌ ေစတီအရိပ္ထင္ျခင္း။
9. ေစတီကုိ အေ၀းမွၾကည့္ပါက ကုန္းျမင့္ေပၚတြင္ တည္ထားသည္ဟု ထင္ရျခင္းတုိ႔ ျဖစ္သည္


ျကိုတင္ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္-
(ကၽႊန္ေတာ္ေရးတင္ထားေသာအခ်ိဳ႕အေျကာင္းအရာမ်ားသည္ကိုယ္တိုင္ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာဂ်ာနယ္၊စာေစာင္မ်ား၊facebook စာမ်က္ႏွာမ်ားမွဗဟုသုတရစရာမ်ားကို အျခားသူမ်ားအားသိေစလိုေသာ စိတ္ျဖင့္ျပန္လည္မွ်ေ၀ျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

ဆူးေလေစတီေတာ္ သမိုင္း

ဆူးေလေစတီေတာ္တည္ေနရာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လည္ေခါင္၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမအနီးဉာဏ္ေတာ္ ၁၅၁-ေပ ေက်ာ္ၾကားမႈ ၿမိဳ႕လည္ေခါင္မွ ကပ္ေက်ာ္ဘုရားဆူးေလေစတီေတာ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လည္ေခါင္ရွိ ဆူးေလဘုရားလမ္းႏွင့္ မဟာဗႏၶဳလမ္းဆံု (ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမအနီး)တြင္ တည္ရွိသည္။

သမိုင္းေၾကာင္း

သီဟဒီပမင္းႀကီးသည္ ရဟႏၲာအရွင္သူျမတ္တို႔၏ သာသနာျပဳ ရည္မွန္းခ်က္အတိုင္း သာသနာေတာ္ ထြန္းကားျပန္႔ပြားေရးအတြက္ အမတ္သူရဲေကာင္းမ်ားအား လမ္းညႊန္ခ်က္ေပး၍ သာသနာခရီးကို စီစဥ္ေပးခဲ့သည္။ အမတ္သူရဲေကာင္းတို႔သည္လည္း ဘုရင္ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ဓာတ္ေတာ္၊ ဆံေတာ္မ်ားအား ပင့္ေဆာင္၍ ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္ ႀကီးတည္ရာ သိဂၤုတၱရ ကုန္းေတာ္ပတ္လည္တြင္ ေစတီေတာ္မ်ား တည္ထားကိုးကြယ္ရန္ ႀကိဳးစားစြမ္းေဆာင္မႈမ်ား ျပဳခဲ့ၾကသည္။ သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ားအရ ဆူးေလေစတီ ေတာ္အား အသုတ္အမတ္ ႀကီး တည္ထားသည္ဟုသိရ၏။ သူရဲေကာင္း အသုတ္အမတ္ႀကီး တည္ထားသျဖင့္ သမိုင္းအခ်ဳိ႕တြင္ “က်ဳိက္အသုတ္” ဘုရားဟုေတြ႕ရ၏။ က်ဳိက္ - ဘုရား၊ အသုတ္ - အမတ္ႀကီးဟု အဓိပၸါယ္ရ၏။ အသုတ္အမတ္ႀကီး ဘုရား ဟုဖြင့္ဆုိရမည္ျဖစ္၏။ သို႔ႏွယ္ပင္ အခ်ဳိ႕ပညာရွင္တို႔က အသုတ္ဟူသည္မွာ ဆံေတာ္ဟု ဖြင့္ဆိုၾကသျဖင့္ “ဆံေတာ္ဘုရား” ဟု ေခၚဆုိႏုိင္၏။

သို႔ႏွယ္ပင္ အခ်ဳိ႕သမုိင္းပညာရွင္တို႔က ဥကၠလာပမင္းႀကီး ေ႐ႊတိဂံုဆံေတာ္႐ွင္တည္ထားရာ သိဂၤုတၱရ ကုန္းေတာ္ အားရွာေဖြစဥ္ စုေ၀းတိုင္ပင္ရာဌာနျဖစ္သျဖင့္ “စုေ၀းေစတီ”ဘြဲ႕မည္ တြင္သည္ဟုလည္း ဆုိၾက၏။ ဤကဲ့သို႔ပင္ အခ်ဳိ႕က ဘဒၵကမၻာ၌ ပြင့္ေတာ္မူမည့္ ဘုရားရွင္တို႔အား မီလိုက္သည့္ ေလးဆူနတ္ႀကီးတို႔၏ စုေ၀းေနရာ၌တည္ထားေသာေၾကာင့္ “ေလးဆူေစတီ” ဟုေခၚတြင္ ၾကသလို ကာလေ႐ြ႕လ်ားခဲ့ၿပီး ပဋိေလာမျပန္၍ “ဆူးေလေစတီ” ဟုေခၚတြင္သည္ဆိုၾက၏။ မည္သို႔ျဖစ္ေစ ဆူးေလေစတီသည္ ေ႐ႊတိဂံု ေစတီေတာ္ ႀကီး၏ ေတာင္ဘက္အေရွ႕သို႔ စဥ္းငယ္ယြန္း သည့္တာ (၉၀၀) ခန္႔အကြာ ေတာင္ကုန္းအျမင့္ တြင္တည္သည္ကမူအမွန္ပင္။

ဆူးေလေစတီေတာ္၏ ပရိ၀ႈဏ္ အက်ယ္အ၀န္းမွာ (၂.၁၈၁)ဧကရွိၿပီး အေရွ႕ႏွင့္ အေနာက္အလ်ားေပ (၃၂၂)ေပ ေတာင္ေျမာက္ အလ်ားေပ (၂၉၁)ေပ၊ ရင္ျပင္မွငွက္ျမတ္နား စိန္ဖူးေတာ္အထိ ဉာဏ္ေတာ္ေပ (၁၅၁)ေပအျမင့္ရွိသည္။ ဆူးေလေစတီေတာ္သည္ ပန္းတင္ခံုဖိနပ္ေတာ္မွစ၍ ငွက္ေပ်ာဖူး အထိ ရွစ္ေျမႇာင္ကိုယ္ထည္ရွိသည္။ အရပ္ရွစ္မ်က္ႏွာ ပူေဇာ္ခံရာအျဖစ္ရည္မွန္းဟန္တူသည္ဟု ဖြင့္ဆုိၾက၏။ ပန္းတင္ခံု၊ ဖိနပ္ခံု၊ ရွစ္ေထာင့္မွာ မဂ္ၢင္ တရား ရွစ္ပါးအားရည္မွန္းျခင္းျဖစ္၏။ ၾကာ၀န္းသံုးရစ္ပါရွိရာ ရတနာသံုးပါးကို ၫႊန္းသည္ဟု ဖြင့္ဆိုႏုိင္၏။ ေခါင္းေလာင္း သပိတ္ေမွာက္မွာ အရိယာတို႔၏ က်င့္စဥ္ျဖဴစင္သည့္ ဘ၀ကိုရည္မွန္းျခင္းျဖစ္၏။ ေဖာင္းရစ္ကိုးရစ္ ပါရွိေနျခင္းသည္ ေလာကုတၱရာကိုးပါးအား ရည္မွန္းျခင္းျဖစ္၏။ ၾကာေမွာက္ၾကာလွန္၊ ငွက္ေပ်ာဖူးေတာ္၊ ငွက္ျမတ္နားေတာ္ တို႔မွ ဗုဒၶဓမၼစက္ေတာ္သန္႔စင္မြန္ျမတ္ျခင္းဟု ေလာကုတၱရာ တရားအလံုးစံုအား ေလာကီအျမင္ႏွင့္ စပ္ဟပ္ ေပါင္းစပ္ၿပီး ေရွးေခတ္ဗိသုကာပညာရွင္မ်ား တင္စားခဲ့သည္ဟု ဆိုရမည္ျဖစ္၏။

သိဖြယ္မွတ္ဖြယ္မ်ား

ဆူးေလေစတီေတာ္သည္ အေလာင္းမင္းတရားႀကီး ရာမညတိုင္းအား သိမ္းပိုက္စဥ္ ဒဂံုၿမိဳ႕သို႔ ၀င္ေရာက္နားေတာ္ မူသည့္အခါ ဒဂံုၿမိဳ႕သည္ ယာေတာေျမအျဖစ္ေရာက္ေနၿပီဆိုရမည္။ အေလာင္းမင္းတရားႀကီးသည္ ၁၇၅၅-ခုႏွစ္၌ ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္အား ဖူးျမင္ၿပီး ရန္အေပါင္း ကုန္ေသာ နိမိတ္အျဖစ္ ဒဂံုၿမိဳ႕အား ““ရန္ကုန္ၿမိဳ႕””ဟု ဘြဲ႕မည္တပ္ၿပီး ၿမိဳ႕သစ္ တည္ခဲ့၏။ အေလာင္းမင္းတရားတည္သည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သည္ အက်ယ္ အ၀န္းအားျဖင့္ (၁၁၁၉)တာခန္႔ က်ယ္၀န္း၏။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အား သစ္တပ္ၿမိဳ႕အျဖစ္ က်ဳံး၊ ေျမာင္၊ တံခါး၊ ျပအိုး စေသာ ၿမိဳ႕အဂၤါႏွင့္ တည္ခဲ့သည္။ နယ္နိမိတ္အက်ယ္အ၀န္းမွာ ေျမာက္ ဘက္တြင္ ဆူးေလဘုရား ေတာင္ဘက္တြင္ ရန္ကုန္ျမစ္၊ အေရွ႕ဘက္၌ ကုန္သည္လမ္း၀န္းက်င္၊ (ဂ်ဴဒါအီစကယ္လမ္း) အေနာက္ဘက္တြင္ လမ္း(၃၀)သို႔မဟုတ္ စစ္ကဲေမာင္ေထာ္ေလးလမ္း ၀န္းက်င္ျဖစ္၏။

ထုိစဥ္က ဆူးေလေစတီေတာ္သည္ သစ္တပ္ၿမိဳ႕႐ုိး အျပင္တြင္ ရွိၿပီးေရပတ္လည္၀ိုင္းရံလွ်က္ ရွိသည္။ ကုန္းျမင့္ေပၚမွ ေစတီတစ္ဆူအျဖစ္ရွိေန၏။ အေလာင္းဘုရားၿမိဳ႕တည္စက လူဦးေရ တစ္ေသာင္းခန္႔သာရွိေသာ္လည္း ပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ျဖစ္ ခဲ့သည္အေလွ်ာက္ လူဦးေရတိုးတက္လာသည့္ အေလွ်ာက္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားႀကီးထြားလာၿပီး အခ်က္အျခာေဒသျဖစ္လာခဲ့၏။ ျမန္မာသကၠရာဇ္ (၁၂၀၃)ခုႏွစ္၊ ေ႐ႊဘုိမင္း(ခ) ဟံသာ၀တီမင္း(ခ) ကုန္းေဘာင္မင္း၊ အမရပူရၿမိဳ႕ေတာ္မွ ဒဂုံ(ရန္ကုန္)သို႔ ၾကည္းေၾကာင္းေရေၾကာင္းႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာ နည္းဗ်ဴဟာ အျပည့္ႏွင့္ ႂကြခ်ီခဲ့၏။ ထုိစဥ္က ေ႐ႊဘို(ေခၚ) သာယာ၀တီမင္းႏွင့္ အေလာင္းဘုရားတည္ထားခဲ့သည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အား တိုးခ်ဲ႕လွ်က္ ေအာင္ေျမရန္ႏွင္းၿမိဳ႕သစ္ အျဖစ္ ကမၺည္းတင္ခဲ့သည္။ ထုိအခါ ဆူးေလေစတီသည္ ၿမိဳ႕သစ္နယ္နိမိတ္အတြင္းသို႔ ေရာက္ခဲ့၏ ဆူးေလေစတီ၏ ၀န္းက်င္တြင္ ႐ံြ႕ဗြက္၊ ေရအိုင္ ႏွင့္ေတာခ်ဳံမ်ား ထူထပ္စြာေပါက္ေရာက္ေန၏။ ဒီေရအတက္အက် ျဖစ္ေပၚ၍ ေစတီေတာ္၀န္းက်င္ကို ဒီေရလႊမ္းမိုးမႈ ရွိခဲ့သည္။ ေစတီအနီး၀န္းက်င္ရွိ ဗြက္ေတာမ်ား အလယ္၌ပင္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားတည္ရွိခဲ့သည္ဟုဆုိ၏။ သစ္ပင္မ်ား အုပ္အုပ္ဆိုင္းဆိုင္းရွိသျဖင့္ ေရျပင္က်ယ္ႏွင့္ ၾကည္ႏူးဖြယ္ ေအးခ်မ္းေနသည္ဟုဆုိ၏။

ဆူးေလေစတီ၏ အေနာက္ဘက္ေစာင္းတန္းသည္ ယခုတည္ရွိသည့္ ဆက္သြယ္ေရး႐ုံးအထိရွိသည္ဟု ဆို၏။ ျမန္မာ သကၠရာဇ္ (၁၂၁၄)ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္ျမန္မာ ပထမစစ္ပြဲၿပီးခ်ိန္အထိ ဗႏၶဳလပန္းၿခံ၏ ေတာင္ဘက္ကၽြန္းေနရာမ်ားသည္ ေရလယ္ကၽြန္း ျဖစ္ေနသည္။ ဆူးေလဘုရားသို႔ကူးရန္ ေက်ာက္တံတား တစ္ခုတည္ေဆာက္ထားသည္ဟု အဆိုရွိ၏။ ေရလယ္ေက်ာင္းမ်ား ယခင္က ဆူးေလလမ္းကိုေလွ်ာတန္းလမ္းဟု ေခၚခဲ့ၿပီးေနာင္တြင္ ဆူးေလဘုရားလမ္းဟု တြင္ခဲ့၏။ ေက်ာက္တံတားလမ္း ဟု ေခၚလည္းရွိ၏။ ထုိစဥ္က ဆူးေလေစတီေတာ္၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္ မနီးမေ၀းတြင္ က်ဳိက္မဲ သံကေရာ(ေခၚ) က်ဳိက္ျမတ္သံခ်ဳိ ေစတီႏွင့္ ရဟႏၲာသိမ္ေတာ္ႀကီးလည္းရွိသျဖင့္ ဘုရားဖူးမ်ား စည္ကား ေနသည္ဟုဆို၏။

အဂၤလိပ္ျမန္မာဒုတိယစစ္ပြဲအၿပီး၌ အဂၤလိပ္တို႔သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အား အစိုးရ႐ုံးစိုက္ရာဟု သတ္မွတ္ခဲ့၏။ ထုိ႔အတူ ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး ဆာအာသာဖယ္ရာကာၿမိဳ႕သစ္တည္ရန္ အမိန္႔ႏွင့္ အတူေတာင္ကုန္းၿဖိဳျခင္း၊ အနိမ့္ပိုင္းေျမဖို႔ျခင္း၊ လမ္းေဖာက္ျခင္းမ်ားျပဳခဲ့သလို ေစတီပုထိုးမ်ား၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းမ်ားအား ၿဖိဳဖ်က္ခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕ကြက္ႏွင့္ မလြတ္ဟု အေၾကာင္း ျပကာ ဆူးေလ၀န္းက်င္ရွိ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း(၅၀)အား သရက္ဥယ်ာဥ္တည္ရွိရာသို႔ ဖယ္ရွားေျပာင္းေ႐ႊ႕ခဲ့၏။ အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕တို႔သည္ က်ဳိက္ျမတ္သံခ်ဳိ ေစတီအား ၿဖိဳဖ်က္ခဲ့ၿပီးေနာက္ တဆင့္လွမ္းတက္ခါ ဆူးေလေစတီႀကီးအား ၿဖိဳဖ်က္ရန္ ႀကိဳးပန္းၾက၏။ အာဏာပိုင္တို႔အား ဆူးေလေစတီသည္ လမ္းဆံုလမ္းခြတြင္ရွိသည့္ ေစတီျဖစ္သျဖင့္ ၿဖိဳဖ်က္သင့္သည္ဟု တင္ျပၾက၏။

သို႔ေသာ္ အဂၤလန္တြင္ရွိသည့္ ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မႀကီးက `ဆူးေလေစတီသည္ ထူပါေစတီျဖစ္သျဖင့္ မတူးၿဖိဳ၊ မဖ်က္ဆီးရ ဆူးေလေစတီအားေကြ႕ပတ္သြားရမည္´ဟု အမိန္႔ျပန္ၾကားခဲ့၏။ ယင္းသို႔ ျပန္ၾကားေသာ္လည္း အဂၤလိပ္နယ္ခ်ဲ႕တို႔သည္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာကို အသံုးျပဳ၍ ဆူးေလေစတီေတာ္ ၀တ္ၱကေျမျဖစ္သည့္ ကုန္းေတာ္ေအာက္ေျခမ်ားအား တူးၿဖိဳဖဲ့ခ်ၾက၏။ ေျမညႇိၿပီး ၀တၱကေျမကို ၿမိဳ႕သစ္အတြင္းထည့္ခဲ့၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆူးေလေစတီသည္ မွန္ကူကြက္သ႑ာန္ ကုန္းေတာ္ငယ္ျဖစ္ေနျခင္းျဖစ္၏။ ဆူးေလေစတီေတာ္၏ ေျခေတာ္ရင္း ပတ္လည္တြင္ရွိသည့္ ဂႏၶကုဋိတိုက္ တန္ေဆာင္းႏွင့္ ေစာင္းတန္းစသည့္ သာသနိက အေဆာက္အအံုမ်ား ပ်က္စီးခဲ့ရ၏။ နယ္ခ်ဲ႕အာဏာပိုင္မ်ား၏ ေစ်းၿပိဳင္စနစ္ျဖင့္ ေရာင္းခ်မႈ ေၾကာင့္ ဗႏၶဳလပန္းၿခံ(ယခင္ဖိုက္စကြဲယားပန္းၿခံ) ဗလီႀကီး၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ စသည့္အေဆာက္အဦးမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ရ ျခင္းျဖစ္သည္။

ဆူးေလဘိုးဘိုးႀကီး သမိုင္း

ဤဘဒၵကမၻာတြင္ ပြင့္ခဲ့သည့္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ေလးဆူအားမွီလိုက္သည့္ သက္ေတာ္ရွည္ ““ေလးဆူနတ္ႀကီး”” ဟု သမုိင္းစဥ္မ်ားတြင္ ေတြ႕ရသည္။ ေလးဆူနတ္ႀကီးသည္ ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္အား တည္ထားကိုးကြယ္ရန္ ေနရာျဖစ္သည့္ သိဂၤုတၱရကုန္းေျမအား ညႊန္ျပေပးခဲ့သည့္ ဘိုးဘိုးႀကီးမ်ားအနက္ တစ္ပါးျဖစ္၏။ ယခင္က ေလးဆူနတ္ႀကီး ဟုလူသိမ်ားခဲ့ၿပီး ထိုေနရာတစ္၀ိုက္တြင္ ေနထိုင္သူမ်ား၏ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္မႈကို ခံခဲ့ရသည္။ ယုံၾကည္မႈလြန္ကဲသည့္ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ယုံၾကည္မႈႏွင့္အတူ အားကိုးအားထား ျပဳခဲ့သည္လည္း ရွိသည္။ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ လုပ္ကိုင္ရာတြင္ျဖစ္ေစ၊ အခက္အခဲ ႀကံဳခဲ့သည့္အခါတြင္ျဖစ္ေစ၊ ေလးဆူနတ္ႀကီးအား ပသပူေဇာ္ အဓိ႒ာန္ ျပဳျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ႏွင့္အညီ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားစြာ ရခဲ့သည့္ သာဓကမ်ားရွိခဲ့သည္ ဟု ဆို၏။

ထို႔ေၾကာင့္ လူအမ်ားသည္ ဤေလးဆူနတ္ႀကီးအား ထိုေနရာတြင္ နတ္နန္းျပဳလုပ္၍ ပူေဇာ္ခဲ့သည့္ အစဥ္အလာ ရွိခဲ့သည္။ ေရွးသူေဟာင္းတို႔ စကားလည္းရွိ၏။ အခ်ဳိ႕၏စကားအရ ေလးဆူနတ္ႀကီးသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ အား ပိုင္သူဟု ဆို၏။ အဓိ႒ာန္ႏွင့္ လုပ္ငန္းလုပ္၍ ေအာင္ျမင္လွ်င္ တတ္ႏိုင္လွ်င္ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ၀တ္လဲေတာ္ ပုဆိုး၊ အက်ႌပု၀ါမွ အစ ေငြအသျပာတတ္ႏိုင္သ၍ ပူေဇာ္ၾကသည္။ ေလးဆူနတ္ႀကီးသည္ နတ္သက္ရွည္သူျဖစ္ၿပီး ေကာင္းမႈ ေကာင္းက်ဳိးျပဳသူဟုလည္း ဆို၏။ လူအမ်ားသည္ ေလးဆူနတ္ႀကီးသည္ လူအမ်ား၏ အပူေဇာ္ခံ ဘ၀သို႔ ေရာက္ခဲ့ၿပီး ေလးဆူနတ္ႀကီး ေနထိုင္သည့္နယ္တြင္ ေစတီဘုရား တည္ထား ကိုးကြယ္သည့္အခါ ထိုေစတီဘုရား၌ ေလးဆူနတ္ႀကီးအား သီးျခား နန္းျပဳလုပ္၍ ပူေဇာ္ၾက၏။

“ေလးဆူနတ္ႀကီး” အား ဆူးေလေစတီေတာ္ အတြင္း၌ သီးျခားနန္းတည္ ကိုးကြယ္၍ ကာလရွည္ၾကာ ကိုးကြယ္မႈၾကာလာသည့္အခါ လူအမ်ား၏စိတ္ထဲ၌ ေလးဆူနတ္ႀကီးအား ဆူးေလ ေစတီေတာ္အား အစြဲျပဳ၍ ““ဆူးေလဘိုးဘိုး ႀကီး”” ဟု ေခၚတြင္လာခဲ့ၾကသည္။ စင္စစ္ ေလးဆူနတ္ႀကီးသည္ ေလးဆူနတ္ဟုေခၚခဲ့ေသာ္လည္း သာမန္နတ္မ်ဳိး နတ္ႏြယ္ မဟုတ္၊ ဘဒၵကမၻာတြင္ ပြင့္ေတာ္မူသည့္ ဘုရားရွင္မ်ားအား မွီလိုက္ေသာ နတ္ျဖစ္သည္။

ေရွးသူေဟာင္း အခ်ဳိ႕က သူေတာ္စင္နတ္ဟုေခၚ၏။ မေကာင္းသူပယ္၊ ေကာင္းသူကယ္၏။ သာသနာအတြက္ ဘ၀နာတရားကိုးစားသူဟုဆို၏။ ေကာင္းမႈေကာင္းက်ဳိးျပဳသူမ်ား၊ ဘာသာ သာသနာအက်ဳိးျပဳသူမ်ားအား ေဆာင္မမည္ဟု ဆို၏။ ဆူးေလဘိုးဘိုးႀကီး ၏ နန္းထိမ္းတစ္ဦးက ဆူးေလဘိုးဘိုးႀကီးအား ““သက္ေတာ္ရွည္ သူေတာ္စင္ နတ္မင္းႀကီးတစ္ပါးပဲ၊ ဆူးေလ ဘိုးဘိုးႀကီးဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္ကုိ ပိုင္စိုးထိမ္းသမ္းထားသူ လည္းျဖစ္တယ္။ ၿမိဳ႕လည္တစ္၀ိုက္မွာ လုပ္ငန္းလုပ္သူေတြ၊ အားကိုးအားထားျပဳ တုိင္တည္အလုပ္လုပ္ရင္း အမ်ားႀကီး ေအာင္ျမင္ ထေျမာက္ႏိုင္တယ္”” ဟုဆို၏။ ထို႔အတူ နန္းထိမ္းေဟာင္း ႀကီးက ဆူးေလဘိုးဘိုးႀကီးဟာ ဘာသာသာသနာအတြက္ ေစာင့္ထိန္းသူျဖစ္လို႔ ဘာသာသာသနာ အက်ဳိးျပဳသူေတြကို ပိုၿပီး ေစာင္မၾကည့္႐ႈတယ္။ ဆူးေလဘိုးဘိုးႀကီးကို တိုင္တည္အလုပ္ လုပ္သူဟာ ကံငါးပါးလုံၿခံဳရမယ္ ဟုဆို၏။

ျကိုတင္ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္-
(ကၽႊန္ေတာ္ေရးတင္ထားေသာအခ်ိဳ႕အေျကာင္းအရာမ်ားသည္ကိုယ္တိုင္ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာဂ်ာနယ္၊စာေစာင္မ်ား၊facebook စာမ်က္ႏွာမ်ားမွဗဟုသုတရစရာမ်ားကို အျခားသူမ်ားအားသိေစလိုေသာ စိတ္ျဖင့္ျပန္လည္မွ်ေ၀ျခင္းျဖစ္ပါသည္။)

ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ သမိုင္းေျကာင္း

ကမာၻေပၚရွိ အျမင့္ဆံုး ဘုရားေစတီမွာ ၃၂၆-ေပ ရွိေသာ ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္ပင္ျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ သိဂၤုတၱရ ကုန္းေတာ္ေပၚတြင္ တည္ရွိသည္။ ေလးဆူဓာတ္ပံု ေရႊတိဂံု ဟုလည္း ေခၚတြင္သည္။ ေစတီအစ ေရႊတိဂံုက ဟုဆိုၾကသည္။ ေရႊတိဂံုဘုရားဟုစတင္အမည္ေခၚတြင္ပံုမွာရန္ကုန္တုိင္းကုိ မြန္လူမ်ဳိးတုိ႔သည္ ဒဂုံတုိင္းဟု သမုတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဒဂုံတုိင္းမွာ တည္ထားေသာ ဘုရားျဖစ္သည့္ အတြက္ေၾကာင့္ ဒဂုံတုိင္းကဘုရားဟု ေခၚေ၀ၚေျပာဆုိခဲ့ၾကသည္။ မြန္ဘာသာျဖင့္ က်ာ္လဂုင္ ဟုေရးသားျပီး က်ဳိက္လဂုံဟုအသံထြက္ဆုိခဲ့ၾကသည္။ တတိယျမန္မာနုိင္ငံကုိ တည္ေထာင္ခဲ႔ေသာ အေလာင္းမင္းတရားၾကီးလက္ထက္တြင္ မြန္တုိ႔ကုိ တုိက္ခုိက္ေအာင္ျမင္ျပီးေနာက္ ဒဂုံကုိ ရန္ကုန္ဟု အမည္နာမ ေျပာင္းလည္ခဲ႔သည္။ က်ဳိက္လဂုံကုိ က်ဳိက္ဒဂုံ ဟု ေခၚဆုိၾကသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ က်ဳိက္လဂုံ(သုိ႔) က်ဳိက္ဒဂုံသည္ ျမန္မာျပည္၏ မူပုိင္သေကၤတ အျဖစ္ေက်ာ္ၾကားလာခဲ့သည္။ မူပုိင္က်ဳိက္ဆုိေသာ စကားလုံးေနရာတြင္ ေရႊနုိင္ငံ(Golden land)ကုိ ကုိယ္စားျပဳေသာ ေရႊ ဆုိေသာ စကားလုံးျဖင့္ အစားထုိးခဲ့ၾကသည္။ ထုိ႔အတူ လဂုံ လုိလုိ ဒဂုံ လုိလုိ ျဖစ္ေနေသာစကားလုံးကုိလည္း တိဂုံ ျဖင့္ အတည္ျပဳေပးလုိက္ၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ က်ဳိက္လဂုံ သည္ ျမန္မာျပည္တြင္မွာ သာမက ကမာၻ ႔ တ၀ွမ္းမွာ ေရႊတိဂုံ ဟူေသာ အမည္နာမျဖင့္ ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကသည္။
 
ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္၏သမိုင္းေျကာင္းမွာသဗၺညဳ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ေဗာဓိပင္ရင္း သတ္ၱဌာန၌ (၇)ရက္စီ အလွည့္က်စံေတာ္မူၿပီး (၄၅)ရက္ သီတင္းသုံး ေနေတာ္မူ ခဲ့သည္။ ဤသို႔ ေနေတာ္မူ (၄)ရက္ျပည့္ေျမာက္ၿပီး ေနာက္ တစ္ေန႔၌ ““ရာပဒတန္သတ္ၱဟ”” ျဖစ္သည့္ လင္းလြန္းပင္ရင္း၌ သီတင္းသုံး စံေတာ္မူစဥ္ကာလ။

ကုန္သည္ညီေနာင္

ထိုစဥ္ကာလ၌ မြန္တုိ႔ဌာေန၊ ဥကၠလာပမင္းႀကီး၏ ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ ပါ၀င္ေသာ အသိၪၥနၿမိဳ႕၌ သု၀ဏၰအမည္ရွိေသာ သူေဌးႀကီးတစ္ဦးရွိေလသည္။ ထိုသူေဌးႀကီးတြင္ တပုႆႏွင့္ ဘလႅိက ဟူေသာ သားႏွစ္ေယာက္ရွိသည္။ ၎တို႔သည္ ကုန္သည္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ၎ကုန္သည္ ညီေနာင္တို႔သည္ ကုန္မ်ားကို သေဘၤာျဖင့္ တင္ေဆာင္ကာ မဇ်ၥိမေဒသသို႔ ကုန္ေရာင္းသြားၾကသည္။ မဇ်ၥိမေဒသပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းသို႔ ေရာက္ေသာအခါ သေဘၤာကို ဆိုက္ကပ္ေက်ာက္ခ်၍ ကုန္မ်ားကို လည္းအစီးေပါင္း (၅၀၀)ေပၚသို႔ တင္ေဆာင္ကာ မဇ်ၥိမေဒသ၌ လွည့္လည္ေရာင္းခ်ၾကသည္။ တဖုႆ ဘလ္ႅိက ကုန္သည္ညီေနာင္အဖြဲ႕သည္ ေဗာဓိပင္အနီးသို႔ ေရာက္ရွိ လာခဲ့ၾက၏။ ကုန္သည္တို႔ မဟာေဗာဓိပင္ အနီးသို႔ေရာက္ၿပီး တစ္ေန႔ သို႔မဟုတ္ တစ္ည၌ ႐ုက္ၡစိုးနတ္သည္ ကုန္သည္ညီေနာင္အား ကိုယ္ထင္ျပခဲ့၏။ ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔သည္ ႐ုက္ၡစိုးနတ္အား ျမင္လွ်င္ အံ့ၾသသြားၾက၏။ အသင္မည္သူနည္း ဟုေမး၏။

႐ုက္ၡစိုးနတ္က .`အေမာင္တို႔ နားေထာင္ေလာ့ ကၽြႏ္ုပ္က တျခားမဟုတ္၊ ကၽြႏ္ုပ္သည္ ဟိုးဘ၀က အေမာင္တို႔ႏွင့္ ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္ၿပီး၊ ကၽြႏ္ုပ္သည္ ဟိုးေရွးဘ၀က ေကာင္းမႈေကာင္းက်ဳိးမ်ား ျပဳခဲ့သူ ျဖစ္သျဖင့္ ယခုဘ၀တြင္ ႐ုက္ၡစိုးနတ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ အေမာင္တို႔ ယခု သင္တို႔ထံသို႔ ေရာက္ခဲ့သည္မွာ သင္တို႔ႏွင့္ကၽြႏ္ုပ္သည္ ယခင္ ဘ၀ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္ဖူးသူ ျဖစ္သျဖင့္ သင္တို႔အား အက်ဳိးျပဳရန္ ဤသို႔ ကိုယ္ထင္ျပရျခင္းျဖစ္သည္ အေမာင္တို႔´ဟုေျပာသည္။ ကုန္သည္ညီေနာင္က `အသင္က မည္သို႔ အက်ဳိးျပဳဖို႔လာသနည္း´ဟု ႐ုကၡစိုးနတ္ကို ေမး၏။ ထိုအခါ ႐ုက္ၡစိုးနတ္က`နားေထာင္ေလာ့ အေမာင္တို႔ ကၽြႏ္ုပ္သင္တို႔အား အက်ဳိးျပဳသည္ဆိုသည္မွာ အျခားမဟုတ္ပါ။ ေျပာရလွ်င္ အေမာင္တို႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ မဇၩိမေဒသတြင္ သုံးေလာကထြဋ္ထား ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားဟာ ပြင့္ေတာ္မူၿပီး လင္းလြန္းပင္ေျခရင္းမွာ သီတင္းသုံး စံေတာ္မူေနတာမို႔ အေမာင္တို႔ သြားေရာက္ ပူေဇာ္ေလာ့ တိုက္တြန္းလမ္းညႊန္လိုတယ္ အေမာင္တို႔´ဟုဆိုလွ်င္ တဖုႆႏွင့္ ဘလ္ႅိက ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔ အလြန္တရာ ၀မ္းေျမာက္ၾကည္ႏူးသြားၾက၏။ ခ်က္ျခင္းပင္ “ဒါဆို ကၽြႏ္ုပ္အား လမ္းညႊန္ျပပါ ႐ုကၡစိုးနတ္” ဟုေျပာ၏။ “ေကာင္းၿပီ ၊ အေမာင္တို႔၊”ထို႔ေနာက္ ႐ုက္ၡစိုးနတ္သည္ တဖုႆႏွင့္ ဘလ္ႅိက ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔အား ဘုရားရွင္ သီတင္း သုံးရာ လင္းလြန္းပင္အား လမ္းညႊန္ျပခဲ့၏။ သည္အခါ ကုန္သည္ ညီေနာင္တို႔သည္ သဒၵါပီတိအျပည့္ႏွင့္ ဘုရားရွင္ သီတင္းသုံးရာ လင္းလြန္းပင္ရင္းသို႔ သြားၾက၏။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္အား မုန္႔ႂကြပ္ေၾကာ္၊ ပ်ားမုန္႔ထုပ္ တို႔ႏွင့္ ဘုရားရွင္အား လွဴဒါန္းပူေဇာ္ျခင္းျပဳ၏။
ပထမဆုံး သရဏဂုံတည္သူ

ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္အား မုန္႔ႂကြပ္ ေၾကာ္၊ ပ်ားမုန္႔ထုပ္တို႔ႏွင့္ ပူေဇာ္သက္ၠာကျပဳ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ ဘုရားရွင္မွ ဤသို႔ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ခဲ့သည့္အတြက္ ဗုဒ္ၶံသရဏံ ဂစၦာမိ၊ ဓမ္ၼံသရဏ ဂစၦာမိ ဟူသည့္ “ေဒြး၀ါဓိက” သရဏံဂုံ တည္ခဲ့ကုန္၏။ ထိုစဥ္က “ဘုရားရတနာ၊ တရားရတနာ” တည္းဟူသည့္ “ရတနာႏွစ္ပါး”သည္သာ ေပၚထြန္းခဲ့ၿပီး၊ သံဃာရတနာသည္ ေပၚေပါက္ခဲ့ျခင္းမရွိေသးေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ လူသူအမ်ားသည္ ရတနာႏွစ္ပါးအားသာ ဆည္းကပ္ပူေဇာ္ေနၾကကုန္၏။ ဗုဒၶ၀င္သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္ ေဂါတမဘုရားရွင္ လက္ထက္၌ တဖုႆႏွင့္ ဘလ္ႅိက ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔သည္ ထူးျခားစြာ ဘုရားရွင္အား ပထမဆုံး ဆြမ္းကပ္ရသူႏွင့္ ပထမဆုံး သရဏဂုံ တည္သူမ်ား ျဖစ္ခဲ့၏။

ဆံေတာ္ရွစ္ဆူ

ဘုရားရွင္အား ပူေဇာ္ခြင့္၊ ဆြမ္းကပ္ခြင့္ရခဲ့သည့္အတြက္ ပီတိျဖစ္ခဲ့ရသည္။ တဖုႆႏွင့္ ဘလ္ႅိက ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔သည္ ဆြမ္းကပ္လွဴပူေဇာ္ၿပီးလွ်င္.“အရွင္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္တို႔ အရွင္ျမတ္ဘုရားအား ထာ၀ရကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ပူေဇာ္ႏိုင္ရန္ ဘုရားရွင္ကိုယ္စား ပူေဇာ္ရာ တစ္ခုအား ေပးသနားေတာ္ မူပါဘုရား” ဟုေလွ်ာက္ထား ေလ၏။ “ေကာင္းၿပီးခ်စ္သားတို႔” မိန္႔ေတာ္မူၿပီး သကာလ ဦးေခါင္းေတာ္အား သုံးသပ္ၿပီး ဆံေတာ္ျမတ္ (၈)ဆူအား ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔ အားေပးသနားေတာ္မူရာ တဖုႆႏွင့္ ဘလ္ႅိက ကုန္သည္ ညီေနာင္တို႔သည္ ၀မ္းေျမာက္ပီတိ အျပည့္ႏွင့္ ဗုဒၶဘုရားရွင္၏ ဆံေတာ္(၈)ဆူအား သေဘၤာႏွင့္ပင့္ေဆာင္ကာ ဥကၠလာပတိုင္းျပည္ သို႔ ျပန္ခဲ့၏။ တဖုႆႏွင့္ ဘလိ္ႅက ကုန္သည္ညီေနာင္တို႔ ဘုရားရွင္၏ ဆံေတာ္(၈)ဆူအား ပင့္ေဆာင္ကာ ဥကၠလာပတိုင္းျပည္သို႔ ျပန္လာလွ်င္ ဥကၠလာပတိုင္း၏ ျပည့္ရွင္မင္းျမတ္ ဥက္ၠလာပမင္းႀကီး ႏွင့္တကြ ျပည္သူတို႔က ေသာင္းေသာင္းဖ်ဖ်ႀကိဳဆိုကာ ဖူးေမွ်ာ္ ၾကည္ညိဳၾက၏။

ေနာင္ေတာ္ႀကီးေစတီ
ထို႔အတူ ဆံေတာ္(၈)ဆူအား ေစတီေတာ္အျဖစ္ တည္ထား ကိုးကြယ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ၾက၏။ ေစတီေတာ္အား “သိဂၤုတၱရကုန္းေတာ္” ၌ တည္ထားကိုးကြယ္ရန္ မင္းႏွင့္ျပည္သူတို႔က ဆံုးျဖတ္ၿပီး သိဂၤုတၱရ ကုန္းေတာ္သို႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ့၏။ သိဂုၤတၱရကုန္းေတာ္ သို႔ေရာက္လွ်င္ ဗုဒ္ၶဘုရားရွင္၏ ဆံေတာ္(၈)ဆူအား ႀကီးက်ယ္ခန္းနားသည့္ စံေက်ာင္း၊ မ႑ာပ္ႀကီး ေဆာက္လုပ္၍ပူေဇာ္ခဲ့သည္။ ယင္းစံေက်ာင္း မ႑ာပ္ေနရာ၌ အထိမ္းအမွတ္ေစတီတစ္ဆူ တည္ထားခဲ့ၾက၏။ ထုိေစတီသည္ “ေနာင္ေတာ္ႀကီးေစတီ”ဟု အမည္တြင္၏။

ဌာပနာထားေသာ ဓာတ္ေတာ္ျမတ္ ၄-ပါး

ဥကၠလာပမင္းႀကီးတည္ထားကိုးကြယ္ေတာ္မူေသာ ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္ႀကီး၌ ဘုရား ၄-ဆူ၏ ဓာတ္ေတာ္ျမတ္ေလးဆူကို ဌာပနာထားသည္ဟု အဆိုရွိသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာတို႕၏ ဆံေတာ္ျမတ္၊ ဓာတ္ေတာ္ျမတ္တို႔အား ရန္သူတို႔ အလြယ္တကူ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ရန္အတြက္ နတ္တို႔သည္ ဌာပနာ တုိက္ထည့္သြင္းတည္ရန္ ႀကံ႐ြယ္ၿပီး သိဂုၤတၱရကုန္းေတာ္ အလယ္တည့္တည့္၌ “ေဇာက္ ၄၀၄ေတာင္၊ အနံ ၄၄ ေတာင္ရွိသည့္ ဥမင္လိုဏ္ေခါင္းတစ္ခုတူးခဲ့၏။ ထိုဥမင္လိုဏ္ေခါင္းအတြင္း၌

၁...ဆူးေလနက္ႀကီးထံမွ ရရွိေသာ ကကုႆန္ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ေတာင္ေ၀ွးေတာ္
၂..ေရာဟဏီမည္ေသာ ဗိုလ္တေထာင္နတ္ႀကီးထံမွ ရရွိသည့္ ေကာဂမန ျမတ္စြာဘုရားရွွင္၏ ေရစစ္ေတာ္
၃..ဒကၡိဏ မည္ေသာ သကၤန္းကြ်န္း က်ိဳကၠဆံ နတ္ႀကီးထံမွ ရရွိသည့္ ကႆပျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ေရသႏုပ္သကၤန္းေတာ္ျမတ္၄..တဖုႆႏွင့္ ဘလႅိက ညီေနာင္တို႔ထံမွ ရရွိေသာ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ဆံေတာ္ျမတ္(၈)ဆူအား မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃-ခုႏွစ္၊ တေပါင္း လျပည့္ေန႔၌ ေက်ာက္ဖ်ာအခင္းအကာမ်ား ျပဳလုပ္၍ ဌာပနာတုိက္ ထည့္သြင္းေတာ္မူခဲ့သည္။ ထိုဆံေတာ္ဓာတ္တို႔ကို 'အၿမိႆရ' မည္ေသာ ေမွာ္ဘီနတ္ႀကီးက ေစာင့္ရသည္ဟု ေမာ္ေဓာ ရာဇာ၀င္သမိုင္းႏွင့္ ေရႊတိဂံုသမိုင္း၊ အျခား ပညာရွိတို႔ကဆိုၾကသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေက်ာက္ဖ်ာတိုက္၏ အထက္ ၌ ေက်ာက္ဖ်ာတင္၍ ဌာပနာတုိက္အား ပိတ္ခဲ့၏။  ေရႊတိဂံု ေစတီေတာ္၏ အံ့ဖြယ္ (၉)ပါး
ပတၱျမားမ်က္ရွင္ ဘုရား
၀ိဇၨၨာေဇာ္ဂ်ီ ဘုရား
ရွင္ေစာပု ဘုရား
ဆံေတာ္တြင္း ရုပ္ပြားေတာ္
ရွင္အဇၨေဂါဏ ဘုရား
ဘိုးဘိုးေအာင္ ဂူဘုရား
ရွင္မထီးဘုရား
လက္ပက္လက္ဘုရား
ျပဒါးရွင္ ဘုရား တို႔ျဖစ္သည္။

ျကိုတင္ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္-
(ကၽႊန္ေတာ္ေရးတင္ထားေသာအခ်ိဳ႕အေျကာင္းအရာမ်ားသည္ကိုယ္တိုင္ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာဂ်ာနယ္၊စာေစာင္မ်ား၊facebook စာမ်က္ႏွာမ်ားမွဗဟုသုတရစရာမ်ားကို အျခားသူမ်ားအားသိေစလိုေသာ စိတ္ျဖင့္ျပန္လည္မွ်ေ၀ျခင္းျဖစ္ပါသည္။)